Işık Hızı Zaman Yolculuğunu İmkansız Kılıyor Mu?


Yakın zamanda basında yer alan bir bilim haberi benim gibi zaman yolculuğu konusuna ilgi duyanları şaşırttı ve üzdü. Çünkü bahsedilen deneyin sonuçları itibariyle zaman yolculuğunun gerçekte var olamayacağını ispatladığı iddia ediliyordu. O halde birçoğumuzun hayallerini süsleyen, gerçekte en azından kendi ömrümüz dahilinde pratikte kullanımını göremeyeceğimizi bildiğimiz halde en azından bilimsel olarak mümkün olduğunu düşünerek kendimizi avuttuğumuz zaman yolculuğu artık sadece bir fantezi mi?

Önce haberi henüz bilmeyenler için kısaca alıntılayalım (Kaynak: http://www.ntvmsnbc.com/id/25235407/)

Einstein'ın hiç bir şeyin ışık hızından daha hızlı gidemeyeceği üzerine kurulu 'trafik yasası' teorisi doğrulandı. Hong Kong'lu fizikçiler, bilim kurgu dışında zaman yolculuğunun imkansız olduğunu belirtti.

Hong Kong Üniversitesi Bilim ve Teknoloji araştırma takımından Du Shengwang, fotonun ya da ışık biriminin, ışık hızından daha hızlı gitmemesinin, Einstein tarafından ortaya atılan 'trafik yasası' teorisine uyduğunu söyledi.


Dünyaca ünlü fizikçi Einstein'in önemli teorilerinden biri de hiçbir şeyin ışıktan hızlı hareket edemeyeceği; yani ışık hızının (saniyede 300 bin kilometre) evrendeki en üst hız limiti olduğudur. Eğer ışıktan hızlı hareket edebilen birşey varsa zamanda geriye doğru yolculuk yapmış olur; yani geçmişe gider. Işık hızını teorik olarak geçebilen izafi maddeler takyon (tachyon) olarak adlandırılır. Ancak bilebildiğim kadarıyla bugüne dek varlıkları kanıtlanamamıştır. Haberde bahsi geçen deneyde ise ışığı oluşturan partiküller, fotonlar, bağımsız birimler olarak incelenmiş ve ışıktan daha hızlı olmadıkları gösterilmiş. Bir bakıma Einstein'ın öngörüsünü destekleyen yeni bir çalışma yapılmış. Ancak bu sonucun zaman yolculuğu hakkında söyleyebileceği şey gerçekten de zaman yolculuğunun imkansız olduğu mudur?

Haberde yorumu yapan bir fizikçi. Ben de bir bilim adamıyım ama alanım fizik değil. Yine de ilgim olan bu konudaki bilgilerim dahilinde söyleyebilirim ki bu deney sonucu zaman yolculuğunun mümkün olmadığını ispatlamaz. Çünkü bugüne dek zaman yolculuğunun olası yollarına dair fikirlerin hepsi ışıktan hızlı hareket etmeyi gerektirmiyor. Başka fizikçi ve astrofizikçilerin popüler öngörülerinden en çok bilinen üçünden kısaca bahsedersek bu savı (kendi savımı) desteklemiş olacağım.


Birincisi Einstein-Rosen Köprüsü olarak da bilinen solucan delikleridir. Uzay düz olmadığı için iki nokta (zaman) arasında geçiş yapmak zamanda yolculuk anlamına gelir. Henüz böylesi geçişlerin kara delikler ile sağlanabileceğini biliyoruz. Kara delikler inanılmaz büyüklükteki yerçekimi kuvvetiyle oraya göndereceğimiz bir insanı, uzay gemisini vs. yok edeceği için bu yol henüz pek pratik görünmüyor. Ancak bir şekilde bu mümkün olursa zaman-mekan köprüsünün geometrisine - hangi iki noktayı bağladığına - bağlı olarak zamanda ileriye ya da geriye gitmek mümkün olabilir.


İkincisi yer çekimini arttırmak. Daha fazla yer çekimi etkisindeki maddeler zamansal anlamda yavaşlar. Bir örnekle açıklamak gerekirse içine düşmeden bir kara deliğe yaklaşırsanız kara deliğin inanılmaz özkütlesinin uzay-zamanda yaptığı bükülmeden dolayı zamanda hareketiniz oldukça yavaşlar. Oysa Dünya'da zaman normal hızında aktığı için, kara delikten Dünya'ya geri döndüğünüzde geleceğe gelmiş olursunuz: çünkü sizin için birkaç dakika gibi geçen kara deliğe yakın bir yerdeki duruşunuz Dünya'daki bir gözlemciye göre aylarca sürmüş olabilir (Bu etki kara deliğe yaklaştıkça artar, ancak olay ufku denen sınırı aşarsanız geri dönülmez şekilde kara deliğe düşeceğiniz için belli bir sınırı vardır.). Elbette Dünya'mıza en yakın kara deliğe gitmek (Cygnus X-1, 6000 ışık-yılı uzaklıkta) ve oradan geri dönmek gibi çılgınca bir uzay yolculuğu, henüz (yalnızca 78 milyon kilometrecik uzaklıktaki!) Mars'a bile insan gönderemediğimizi düşününce çok uzak gelecekte belki mümkün olabilir gibi görünüyor. Ya da Dünya'ya ona zarar vermeyecek en yakın mesafede bir yapay kara delik üretmek başka bir seçenek olabilir. Nasıl yapılabileceğine dair ise bir fikrim yok.

Üçüncüsü ise ışık hızını geçemesek bile bu hıza mümkün olduğunca yakın bir hızda hareket edebilirsek yine kendimiz için zamanı yavaşlatmış oluruz ve durduğumuzda geleceğe gitmiş oluruz.

Mümkün olduğunca kısaca ve basitçe bu konseptlere değinmeye çalıştım. Bunlar zaman yolculuğunun nasıl gerçekleştirilebileceğine dair en popüler teoriler. Ve görüldüğü gibi hiçbiri ışık hızını geçmeyi gerektirmiyor. O halde zaman yolculuğu meraklıları için endişelenecek birşey yok! Her ne kadar hala pratikte mümkün olmaktan çok uzak olsa da zaman yolculuğunun teoride mümkün olması biz hayalciler için yeterli.

Yorum Gönder

Yorum yaparken Türkçe'yi doğru kullanma ve argo sözcüklerden kaçınma hassasiyetiniz için teşekkürler!