Bir İnsana Ait İlk Fotoğraf

Günümüz insanı teknolojiyle içli dışlı. Birçok kişi en yeni teknoloji ürünlerini takip ediyor ve satın alıyor. Bu ürünleri kullanmaktan keyif alsak da onları her zaman yeterince takdir edemiyoruz. Satın aldığımız bir cep telefonu örneğin, sadece birkaç yüz lira değerinde değil. Aslında onlarca yıl, yüzlerce patent ve binlerce bilim insanı ve mühendisin emeği var ardında. Ve o aldığımız cep telefonlarında artık sıradan bir özellik olan fotoğraf teknolojisini bile sıradan kabul etmeye alıştık. Peki kaçımız merak etti fotoğrafın kökenlerinin nereye, kime dayandığını?

Geçen günlerde Google, Fransız bir sanatçının Doodle'ını kullandı. Merak edip Doodle takip ettim ve Louis Daguerre'yi öğrenme fırsatım oldu. 1787 - 1851 yılları arasında yaşamış olan Daguerre, sanatın çeşitli alanlarında eğitim alıp çalışmış. Ancak onu üne kavuşturan, Joseph Nicéphore Niépce ile kalıcı fotoğraf üzerinde çalışması ve Niépce'in ölümünden sonra geliştirdiği dagerreyotipidir. Dagerreyotipi gümüş nitratla ışığa duyarlı hale getirilen bakır levhaların, camera obscura içinde 10 ila 20 dakika pozlanarak, cıva buharına tabi tutulup geliştirilmesiyle fotoğrafik görüntü elde etme yöntemidir. Daguerre 1839 yılında icadını tanıttı ve sonra patent hakkını Fransız hükümetine devretti.

Yazının başındaki fotoğraf Louis Daguerre tarafından 1838'de kendi geliştirdiği metodla çekildi. Fotoğrafı eşsiz kılan şey bir insana ait ilk fotoğraf olmasıdır.* Fotoğrafta görülen yer Paris'teki Temple Bulvarı. Normalde oldukça kalabalık olan bulvarın ıssız görülmesinin teknik bir nedeni var. Bugün kullandığımız fotoğraf makineleri saniyede görüntü yakalamayı başarırken o zamanki yöntemde görüntünün yüzeyde kalıcı olması on dakikadan fazla zaman alıyordu. Bu nedenle bulvardaki hareketli hiçbir şeyin görüntüsü fotoğrafta çıkmamıştır. Yalnız sol alt köşede tek bir kişinin görüntüsü fotoğrafta kalıcı olmuş, çünkü o kişi fotoğraf çekildiği süre zarfında ayakkabısını cilalattığı için neredeyse hareketsizce durmuş. Fotoğrafı çekilen bu ilk insanın kim olduğu bilinmediği gibi kendisi de böyle tarihi bir kayıtta yer aldığını muhtemelen asla bilememişti.

* Bu fotoğraf bir insan tarafından çekilen ilk fotoğraf değil, bir insanı içinde barındıran ilk fotoğraftır. İlk fotoğraf ise fotoğrafın mucidi olarak kabul edilen ve Daguerre'in de bir süre birlikte çalıştığı Niépce'dir. O fotoğrafı görmek ve ayrıntılı bilgi almak için Texas Üniversitesi'ne ait internet sitesini ziyaret edebilirsiniz: http://www.hrc.utexas.edu/exhibitions/permanent/wfp/