The Breakthrough Prize in Life Sciences

 

Bilim her ne kadar medeniyetimizi ileriye taşıyan güç olsa da nadiren hak ettiği ilgiyi görür. Bilimsel devrimler halkın gözünden ırak sessizce gerçekleşir ve bu devrimleri yapan büyük beyinler pek tanınmaz. Bilimi yalnız halkın ilgisi yalnız bırakmaz; aynı zamanda maddi olarak da destek bulmak bilim insanları için hep önemli bir meseledir. Oysa parayı kendi zevkleri veya ihtiyaçları için değil, bilimsel çalışmalarına devam edebilmek için isterler. Ne de olsa bilim zor olduğu kadar pahallı bir uğraşıdır. Yine bu nedenledir ki gençler için bilim  gelecek vaad eden bir kariyer seçeneği değildir. Ancak fazla idealist olanları bu yola sapar. Onları da birçok zorluk bekler.

 

İşte bilimin bu zorluklara rağmen yaşamımıza kattığı değeri takdir eden bir grup zengin iş adamı, bilimsel gelişmelere toplumun ilgisini çekmek ve bu gelişmelere imza atan bilim insanlarını ödüllendirmek için bir organizasyon kurdu. The Breakthrough Prize in Life Sciences (BPLS; Yaşam Bilimlerinde Devrim Ödülü), girişimci sermayedar Yuri Milner'in çabalarıyla kuruldu ve başlangıç aşamasında Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg ve eşi Priscilla Chan ile Google'ın ortak kurucusu Sergey Brin ve eşi Anne Wojcicki'nin desteğini aldı. Organizasyonun başında ise aynı zamanda Apple'ın yöneticisi olan Art Levinson yer alıyor. (Bir not olarak eklemekte fayda var: Priscilla Chan, Anne Wojcicki ve Art Levinson yaşam bilimleri alanlarında eğitim görmüş ve çalışmışlardır.)

 

Organizasyonun amacı yaşam bilimleri alanlarında araştırmalarıyla önemli buluşlara imza atan bilim insanlarını ödüllendirmek, toplumun ilgisini bilimsel gelişmelere yönlendirmek ve genç nesillere bilimi sevdirmek. Bu amaçlara ulaşmak için ödülün maddi ölçeğini oldukça yüksek tutmuşlar: 3 milyon dolar! Başlangıç yılında 11 bilim insanına toplam 33 milyon dolar ödül dağıtıldı. Bu isimleri yazımın sonunda listeleyeceğim.

 

Organizayon gelecek yıllarda da ödül dağıtmaya devam etmeyi amaçlıyor. İnternet üzerinden online olarak herkes başarılı bulduğu bilim insanlarını aday gösterebilecek. Önceki yıllarda ödül alan kişilerden oluşacak jüri, adaylar içerisinden kimlerin ödül kazanacağını seçecek. Maddi olarak daha yüksek değerli bir ödül olmasını yanı sıra bir yılda birden çok kişiye verilebilecek ve hala aktif olarak çalışan bilim insanlarına dağıtılmaya çalışılacak. Dolayısıyla değeri 1.1 milyon dolar olan ve her yıl maksimum 3 kişiye verilen ve çoğunlukla devrimsel başarıdan uzun yıllar sonra ilgili kişiye verilebilen Nobel (tıp veya fizyoloji) ödülüne güçlü bir alternatif olabilir.

 

Böylesi bir insiyatife öncü olan ve maddi olarak da ciddi anlamda katkı sağlayan, yukarıda isimlerini sıraladığım kişileri takdir ediyorum. Umarım bu ve benzeri girişimlerle bilim daha çok desteklenir ve toplum nazarında da hak ettiği ilgiyi bulur. Maddi ve manevi desteğin artmasıyla, halihazırda hastalıklara çare bulan ve yaşam kalitesini arttıran, kendimizi daha iyi tanımamızı sağlayan yaşam bilimleri daha da ivmelenecektir.

 

The Breakthrough Prize in Life Sciences ödülünü bu yıl kazananlar şöyle:

 

Cornelia I Bargmann
Rockefeller Üniversitesi - nörobiyoloji

 

David Botstein
Princeton Üniversitesi - genomiks

 

Lewis C Cantley
Weill Cornell Tıp Fakültesi - kanser

 

Hans Clevers
Hubrecht Enstitüsü - hücre biyolojisi

 

Titia de Lange
Rockefeller Üniversitesi - genetik

 

Napoleone Ferrara
California Üniversitesi, San Diego - patoloji

 

Eric S Lander
Harvard Tıp Fakültesi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü - genetik

 

Charles L Sawyers
Memorial Sloan-Kettering Kanser Merkezi - kanser

 

Bert Vogelstein
Johns Hopkins Sidney Kimmel Kapsamlı Kanser Merkezi - kanser

 

Robert A Weinberg
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü - kanser

 

Shinya Yamanaka
Kyoto Üniversitesi ve California Üniversitesi, San Francisco - kök hücre