Avrupa Kupası Tarihinden Notlar

Haziran ayı yaklaştıkça futbol severler için heyecan artıyor. Avrupalı yıldız oyuncuların sahaya çıkacağı Euro 2008'de Milli Takımımız da yer alıyor. A Millilerimiz de dahil turnuvaya katılacak takımların son hazırlıklarını yaptıkları, hazırlık maçları oynadıkları şu günlerde Avrupa Kupası tarihine bir göz atalım istedim.

İlk şampiyona 1960'ta Fransa'da oynandı. Paris'teki Parc des Princes stadındaki finalde Sovyet Rusya (SSCB) ile Yugoslavya karşılaştı ve uzatmalarda bulduğu golle SSCB rakibini 2 - 1'lik skorla mağlup etti ve şampiyona tarihinin ilk kupasını kazandı.

Zamanla turnuvada değişikliklere gidildi, popülerliğini arttıran şampiyonaya katılan takım sayısı arttı. Turnuvanın bugünkü formatına göre finallere katılmaya hak kazanan 16 takım 4'er takımlı 4 gruba ayrılıyor ve gruplarda her takım rakipleriyle birer maç yapıyor. Üçer maç sonunda gruplarında en çok puan toplayan ilk iki takımlar çeyrek finale yükseliyor. Çeyrek final, yarı final ve final birer maç üzerinden oynanıyor.

Geride kalan 12 turnuvanın finalistleri, final maçlarının skorlar ve turnuvaların düzenlendiği ülkeler şöyle:

• 1960 FRANSA > SSCB 2- 1 Yugoslavya
• 1964 İSPANYA > İspanya 2 - 1 SSCB
• 1968 İTALYA > İtalya 1 - 1 Yugoslavya. Tekrar: 2 - 0
• 1972 BELÇİKA > Batı Almanya 3 -0 SSCB
• 1976 YUGOSLAVYA > Çekoslavakya 2 - 2 Batı Almanya. Penaltılar: 5 - 3
• 1980 İTALYA > Batı Almanya 2 - 1 Belçika
• 1984 FRANSA > Fransa 2 - 0 İspanya
• 1988 BATI ALMANYA > Hollanda 2 - 0 SSCB
• 1992 İSVEÇ > Danimarka 2 - 0 Almanya
• 1996 İNGİLTERE > Almanya 2 - 1 Çek Cumhuriyeti
• 2000 BELÇİKA & HOLLANDA > Fransa 2 - 1 İtalya
• 2004 PORTEKİZ > Yunanistan 1 - 0 Portekiz

Yukarıdaki tabloda da görüldüğü gibi kupayı 3 defayla en çok kazanan ülke Almanya. Almanya'yı 2 kez ile Fransa izliyor. Turnuvaya ikişer kez ile en çok ev sahipliği yapan üç ülke: Belçika, Fransa ve İtalya. Turnuvaya en çok katılan ülke rekorunu da Almanya 9 defayla elinde bulunduruyor. Almanları 8 kez ile Ruslar izliyor. Türkiye ise 1996 ve 2000 yıllarından sonra şampiyonaya üçüncü kez katılıyor.

Avrupa Futbol Şampiyonası'nın 48 yıllık tarihinde pek çok yıldız futbolcu turnuvaya renk kattı: Bugünün UEFA Başkanı Michel Platini, Franz Beckenbauer, Bernd Schuster, Morten Olsen, Beşiktaş'a teknik direktörlük yapmış olan Jean Tigana, Rudi Völler, Marco van Basten, Ruud Gullit, halân Milan takımında top koşturan Paolo Maldini, Barcelona menajeri olarak takıma 2006'da Şampiyonlar Ligi kupasını kazandıran Frank Rijkaard, Ronald Koeman, unutulmaz Danimarkalı kaleci Peter Schmeichel, Dennis Bergkamp, Davor Šuker, efsanevi Fransız yıldız Zinédine Zidane, Luís Figo ve diğerleri... Her biri dönemine damgasını vurmuş, bir çoğu artık futbol oynamayan bu yıldızlar futbolun güzelleşmesine önemli katkılarda bulundular ve adlarını unutulmazlar arasına yazdılar.

Hazır söz futbolculardan açılmışken 2004 Portekiz turnuvası sonunda UEFA tarafından seçilen en iyi 11'e bakalım. İşte son turnuvanın yıldızları: Petr Čech, Traianos Dellas, Ricardo Carvalho, Giourkas Seitaridis, Gianluca Zambrotta, Maniche, Pavel Nedvěd, Theodoros Zagorakis, Milan Baroš, Cristiano Ronaldo, Wayne Rooney.

Son olarak şampiyona tarihinin en çok gol atan oyuncularına bakalım:

1. 9 gol Michel Platini - Fransa
2. 7 gol Alan Shearer - İngiltere
3. 7 gol Ole Madsen - Danimarka
4. 6 gol Patrick Kluivert - Hollanda
5. 6 gol Victor Ponedelnik - SSCB

Avrupa Futbol Şampiyonası tarihine düzenlediğimiz gezimizin sonuna geldik. Avusturya ve İsviçre'nin ortaklaşa düzenleyeceği EURO 2008, 7 Haziran'da başlayacak ve bittiğinde şampiyona tarihine bir halka daha eklenmiş olacak. Umarım şampiyona tarihine yakışır, futbol dolu bir turnuva olur ve Milli Takımımız bizleri gururlandırır.

>>>Euro 2008'in Hakemleri